تکرار عاشورای 57 در روز قدس88 / آیا تاریخ تکرار می‌شود؟

وقتی که به روزهای پایانی رژیم سابق نگاه می‌کنیم، دورانی را می بینیم که ملت ایران چگونه با جانفشانی، رهایی و آزادی را برای کشور رقم زد. آیا تاریخ یک بار دیگر تکرار می شود؟



تکرار تاریخ از نگاه نگارنده به تکرار موارد اینچنینی زیر بستگی دارد:

1- 15شهریور 1357 عید سعید فطر

نماز عید فطر به دعوت انقلابیون با شکوه هرچه تمام برگزار شد. سپس ملت به راهپیمایی عظیمی دست زد و با فریادهای کوبنده علیه دستگاه جبار و چپاول گر کوشش کرد.

حضرت امام (س) در پیامی به ملت فرمود:

"... فطر امسال، عيد حماسه و جنبش هرچه بيشتر تمام جناحهاى ملت ايران بود؛ روزى كه رشد فكرى و عملى ملت را به دنيا ثابت كرد و پوچ بودن تبليغات پر دامنه مخالفين نهضت را ثابت نمود؛ پيوستگى تمام جناحها را ثابت كرده خواستِ تمام ملت را كه رفتن شاه و برچيده شدن بساط ظلم و چپاول مردم مسلمان است، با كمال صراحت اعلام نمود.
مردم مسلمان ايران به دنبال برگزارى نماز عيد، دست به عبادت ارزنده ديگرى زدند كه آن فريادهاى كوبنده عليه دستگاه جبار و چپاولگر براى بپاداشتن حكومت عدل اسلام است
- اكنون وظيفه همه مسلمين، خصوصاً جناح روحانى و سياسى و بزرگان قوم، خطير است. ملت ما بر سر دو راهى است: پيروزى و توفيق دست يافتن به بيرون كردن شاه، و يا تا آخر در زير چكمه دژخيمان خُرد شدن؛ با عزت و سرافرازى در مقابل خالق و خلق، و يا خداى نخواسته ذلت و زبونى هميشگى. و هر گز ملت مسلمان ايران تن به ذلت نخواهد داد.
- ملت عظيم الشأن ايران! نهضت خود را ادامه داده و هر گز سستى به خود راه ندهيد، كه نمى‏دهيد. مطمئن باشيد- به اميد خدا- پيروزى و سرافرازى نزديك است. پس از ماه رمضان گمان نشود كه تكليف الهى فرقى كرده است؛ تظاهرات كوبنده براى رسيدن به هدف اسلامى، عبادتى است كه روزها و يا ماهها را در آن اثرى نيست؛ چرا كه هدف نجات ملت است،..."

پيام [به ملت ايران درباره ضرورت تداوم نهضت‏]
زمان: 15 شهريور 1357/ 3 شوال 1398
مكان: نجف‏
موضوع: ضرورت تداوم نهضت‏
مناسبت: عيد سعيد فطر
مخاطب: ملت ايران‏
صحیفه نور



2- 16 شهریور 1357

مردم در تهران و شهرستانها به خیابانها ریختند و تظاهرات دیگری را رقم زدند. پس از این روز حکومت تاب نیاورد.



3- 17 شهریور 1357(جمعه خونین)

مردم در میدان ژاله به خیابان آمدند و حکومت شاه با سرکوب گسترده خود، تجمع مردم را به خون آغشته کرد، و چنان رعبی بعد از آن روز در مردم افتاده بود که تصویر به شدت سبعانه و وحشیانه آن را با خود تکرار می‌کردند. ملتی که تا آن روز آنچنان صدای گلوله و رگبار مسلسل را یک‌جا نشنیده بودند، به گمانشان تعداد بی‌شماری شهید شده بودند که تا مدتها گفته می‌شد هزاران نفر در این روز به شهادت رسیده‌اند و تا چندین روز شهرداری وقت خونهای ریخته شده بر زمین را می‌شوید.

پس از آن قیام ملت در انفعال و ترس قرار گرفت و اینجا نقش بزرگ رهبری حضرت امام (س) بسیار حساس بود که با پیامهای متواتر و امیدوارانه، مردم را به ادامه نهضت تشویق می‌کرد:

"- بسم اللَّه الرحمن الرحيم‏
ملت شريف و شجاع ايران‏
بار ديگر شاه با دستور حكومت نظامى در تهران و ساير شهرستانهاى بزرگ ايران، ثابت كرد كه پايگاهى در ميان ملت ندارد. اعلام حكومت نظامى در محيطى آرام- به اقرار راديو و مطبوعات ايران كه راهپيمايى با كمال آرامش در آن انجام مى‏گرفت- نه تنها قانونى نيست بلكه جرم است و دستور دهنده آن مجرم. شاه براى به رگبار بستن مردم بى‏دفاع و مظلوم هيچ بهانه‏اى را بهتر از حكومت نظامى نديد. روزهاى اخير، تهران و ساير شهرستانهاى مهم ايران براى اظهار مظلوميت و مخالفت با مجرمى كه 35 سال بر مقدرات آنان سلطه دارد و جنايات و خيانتهاى او در كشور و مخالفتهاى او با قانون اساسى واضح است، شاهد راهپيماييهاى آرام بود. اظهار مخالفت با مجرمى كه تمام هستى ملت را به باد داده است، از طرف كسانى بود كه در حد عالى شعور سياسى و دينى بودند؛ به طورى كه حاضر شدند ارتش را گلباران كنند ولى «دولت آشتى ملى»، آنان را به عنوان شعار بر خلاف قانون اساسى، محكوم نمود؛ و حال آنكه شعار آنان بر ضد قانون اساسى شكن- يعنى شاه- بود. شعار بر ضد رژيم تحميلى غير قانونى بود، اظهار مظلوميت بود ولى واقعيت اين است كه شاه مى‏خواهد انتقام خود را از ملت بى‏دفاع بگيرد، و با صحنه‏سازيهاى مبتذل، ملت بى‏دفاع را به مسلسل ببندد و نفسها را به خيال باطل خودش در سينه خفه گرداند ولى ديگر دير شده است و ملت مظلوم و بيدار ايران آگاه گرديده‏اند.
چهره ايران امروز گلگون است و دلاورى و نشاط در تمام اماكن به چشم مى‏خورد. آرى اين چنين است راه امير مؤمنان على و سرور شهيدان امام حسين. اى كاش «خمينى» در ميان شما بود و در كنار شما در جبهه دفاع براى خداى تعالى كشته مى‏شد.
ملت ايران! مطمئن باشيد كه دير و يا زود پيروزى از آن شماست..."

پيام [به ملت ايران درباره كشتار وحشيانه 17 شهريور]
زمان: 18 شهريور 1357/ 6 شوال 1398
مكان: نجف‏
مناسبت: كشتار وحشيانه 17 شهريور (جمعه خونين)
مخاطب: ملت ايران
صحیفه نور



"- ...اما فرج و پيروزى حق بر باطل، از آن نزديكتر است. و از اين پس جا دارد كه همه‏ كارهاى خود را تعطيل كنيم- نه براى هميشه- كه به همين زودى ظالم جبار سرنگون مى‏شود. در بازكردن مغازه‏ها و كارخانه‏ها عجله نكنيد. در تقويت روحيه و ايمان كسانى كه ضعيفند بكوشيد كه روزى دست خداست. چند روز تعطيل كسب و كار براى رضاى خدا كسى را از گرسنگى نمى‏كشد. عزت و ثروت دست خداست. از مرگ نترسيد كه حيات و ممات به دست خداست. تعطيل را ادامه دهيد كه فرج نزديك است..."

پيام [به ملت ايران و تسليت فاجعه 17 شهريور]
زمان: 21 شهريور 1357/ 9 شوال 1398
مكان: نجف‏
موضوع: تسليت فاجعه 17 شهريور، لزوم ادامه مبارزه‏
مخاطب: ملت ايران‏
صحیفه نور



"- بسم اللَّه الرحمن الرحيم‏
هموطنان محترم و مظلوم!
اكنون كه يك هفته از كشتار فجيع گروه اول مقتولين مظلوم ما مى‏گذرد، اكنون كه يك هفته تمام است ملت معظم ايران در زير چكمه دژخيمان و رگبار مسلسل و توپ و تانك دست و پا مى‏زند، اكنون كه شاه دست از آستين فضاى باز سياسى درآورده و به دروكردن نهال جوانان رشيد و شجاع ما پرداخته است، اكنون كه با نفسهاى آخر، حكومت فاشيستى نفسهاى ملت را در سينه خفه كرده، اكنون كه گورستانها از قبور شريف فرزندان اسلام و قرآن پر گرديده، اكنون كه دژخيمان شاه به عربده و پايكوبى در مرگ عزيزان ما به شادى نشسته‏اند، اكنون شاه مى‏خواهد ايران را به ويرانه و قبرستان تبديل كند. اكنون كه عمال از خدا بيخبر شاه در مجلس گرد هم جمع شده و با صحنه‏سازيهاى مبتذل و اغفال‏كننده مى‏خواهند مجرم اصلى را تبرئه و گناه بزرگ و خيانت عظيم را به ديگران كه آلتِ فعلى بيش نيستند، نسبت داده و خود را. مقرب الخاقان «1» قرار دهند، اكنون كه تمام خيانتكاران خارج و داخل پشتيبانى از جنايات شاه مى‏كنند، اكنون كه از چهره‏هاى كريه آزاديخواهى و طرفدارى از حقوق بشر پرده برداشته شده، ملت مظلوم و بزرگ ايران بايد اعتصاب نموده در عزا بنشينند و رسماً روز پنجشنبه يازدهم شوال را روز عزا قرار دهند..."و
"ما به دنبال فداكاريها و عزاى سراسرى، منتظر شاديها هستيم. شما شاهد استقلال و آزادى- به خواست خدا- خواهيد بود. شما با پايمردى خود دشمن را چنان از ميدان بيرون كرديد كه مجبور به اعلام حكومت نظامى در اكثر شهرستانها و در تهران، مركز و پايگاه شيرمردان و شيرزنان شد، و خود را در جوامع بشرى رسوا و خدعه را با دست خود نقش بر آب كرد. عزيزان من مطمئن باشيد كه پيروز هستيد و در پيشگاه خداى متعال روسفيد.
قيام شما در مقابل ديكتاتور اصلى كه تمام شعائر ملى و مذهبى را زير پا گذاشته، چون قيام امير المؤمنين در مقابل معاويه مى‏باشد كه عملى بيش از اعمال آن ديكتاتور مرتكب نشده بود. على در مقابلِ ستمكارى بود كه با امامت جمعه و جماعت و تشبث به اسلام، خون مردمان را مى‏مكيد؛ قيام در مقابل ظلم و ظالم بود و چندين هزار فدايى داد كه عمار ياسر يكى از آنها بود. شما هم در مقابل ديكتاتور عصر كه با اسم اسلام و تشبث به قرآن خون ملت را مى‏مكد، در صورتى كه تعداد كشتگان ما به تعداد كشتگان «صفين» بازنرسيده؛ غم به خود راه ندهيد و گوش به حرف اشخاصى كه از اسلام اطلاعى ندارند ندهيد و به راه خود كه راه حق و راه اولياى حق است، ادامه دهيد. گول خيمه شب بازيهاى دولت و وكلاى شاه را نخوريد كه با حرفهاى فريبنده مى‏خواهند شاه را كه در شرف مرگ است نجات دهند. دنيا شاه را محكوم كرد و به پشتيبانى شما برخاست؛ اگر چه مشتى جنايتكار كه مى‏خواهند مخازن ملت را ببرند و حق ملت را زير پا بگذارند به او اميد مى‏دهند، ولى هيچ قدرتى در مقابل قدرت لا يزال ملت نمى‏تواند پابرجا باشد؛ خداوند تعالى وعده نصرت داده و با شماست. و السلام عليكم و رحمة اللَّه و بركاته.
روح اللَّه الموسوي الخمينى‏"

پيام [به ملت ايران و اعلام عزاى عمومى و ادامه اعتصاب‏]
زمان: 23 شهريور 1357/ 11 شوال 1398
مكان: نجف‏
موضوع: اعلام عزاى عمومى، و تاكيد بر ادامه اعتصابها
مناسبت: هفتمين روز كشتار وحشيانه 17 شهريور
مخاطب: ملت مسلمان ايران‏
صحیفه نور



همان‌گونه که از این پیام‌ها معلوم است، امام از اینکه مردم از وحشت منفعل شده‌اند، خبر داشت و پیام‌ها یکی پس از دیگری نوید پیروزی می‌داد و ملت را وارد دور جدیدی از مبارزه می‌کرد.

با شروع ماه محرم، پیام‌های امام (س) خون تازه‌ای در رگ‌های ملت جاری ساخت. امام در روز هشتم محرم در یک سخنرانی، مردم را به راهپیمایی عظیم تاسوعا و عاشورا دعوت کرد:

"- ...ما مى‏بينيم كه اين كارهايى كه او كرده است، به اين حكام وقت ما و به سلطان وقت ما تطبيق مى‏شود؟ اين مسائلى كه رسول اللَّه فرموده است، اينها تطبيق مى‏شود بر اين؟ سلطان است؟ جائر است؟ اينها معلوم كه الآن سلطه دارد؛ «سلطان» يعنى سلطه. الآن سلطه دارد و جائر هم هست. خودش هم شايد قبول داشته باشد كه جائر است. همه كس هم مى‏داند كه اين آدم جائر است. خوب، مخالفت سنت رسول اللَّه را نكرده؟ هر چه رسول اللَّه فرموده است، ايشان عمل كرده؟! يا اقوال رسول اللَّه را به حساب نمى‏آورند اينها؟ اينها سنت رسول اللَّه را به حساب نمى‏آورند؟ بله، در ايام عمرش براى اينكه من و شما را بازى بدهد، يك دفعه هم مى‏رود به حرم حضرت رضا و آنجا يك- دو ركعت نماز هم مى‏خواند! من هم نمى‏دانم با چه حالى مى‏خواند! يك- دو ركعت نمازى هم آنجا مى‏خواند و يك حرفهايى هم آنجا مى‏زند و اين چيزها. اين براى اغفال من و شماست. آيا به سنت رسول اللَّه عامل است؟ ايشان عاملِ سنت رسول اللَّه هست؟ سنت رسول اللَّه اين است كه دِماء مسلمين محفوظ باشد، ايشان حفظ كرده است دِماء مسلمين را؟! الآن اطلاعى كه رسيده است در همين چند روز، در همين دو- سه روز در اصفهان پنجاه نفر، در كجا چقدر، در كجا چقدر كشته است. بى‏اطلاع ايشان است؟! با اطلاع است. بى‏اطلاع دولت است؟! با اطلاع دولت است. بى‏اطلاع شاه است؟! اينها بى‏اطلاع شاه كارى نمى‏كنند. و من نگرانم از فردا و پس فردا براى اينكه يك خبرى به ما رسيده است كه ان شاء اللَّه دروغ است- من هم حمل كردم كه اين يك تبليغاتى باشد ولى خوب محتمل است- و آن اينكه اينها اعلام كردند به اينكه فردا و پس فردا آزادند مردم در شعائر خودشان و در شعائر مذهبى و در عزادارى آزادند. از آن طرف اطلاع دادند كه يك نقشه‏اى در كار است و آن نقشه اين است كه يك عددى از اشرار را بين مردم با همان صورتِ مردم وارد معركه كنند.
اين راهپيمايى كه علما و ساير طبقات بنا دارند كه فردا در همه شهرهاى ايران و قصبات انجام بدهند، اينها يك عده‏اى از اشرار را كه مربوط به خودشان است در بين اينها وارد كنند و آنها شلوغكارى بكنند؛ آنها كه شلوغكارى كردند، اينها بگويند كه خوب اين يك تظاهرات آرام نبوده و شلوغ كردند، و با رگبار مسلسل مردم را از پا درآورند. خوب، من احتمال اين معنا را [مى‏دهم‏] كه اين يك اشتهارى است كه اينها داده‏اند براى اينكه مردم را از اين كارى كه فردا بنا دارند بكنند، مردم را از اين كار وادارند و نگذارند بشود؛ يعنى خود مردم نكنند؛ و آنها به مقصد خودشان رسيده باشند كه هم گفته باشند كه خوب ما كه آزاد گذاشتيم مردم را و خود مردم بيرون نيامدند. لكن خوب، يك احتمالش هم اين است كه يك نقشه شيطانى در كار باشد.....
سكوت جايز نيست‏
...اگر كسى ببيند محمد رضا خان را كه اين اوصاف را دارد و سكوت كند، جايش جاى محمد رضا خان است در جهنم و لو نماز شب بخواند، و لو يك عالِم باشد، و لو تمام عمرش را در اطاعتِ اللَّه صرف كرده باشد؛ اگر در مقابل اين آدم ساكت بنشيند، جايش [همان است‏] به حَسَب اين نقلى كه از رسول اللَّه كرده‏اند و نقلى كه از سيد الشهداء كرده‏اند كه مى‏فرمايد رسول خدا همچو فرموده است. چطور مى‏شود يك ملت ساكت بنشيند؟ عذر همه منقطع است؛ همه عذرها منقطع است. اگر ما چهار نفر هم بوديم قاعده‏اش بود كه قيام كرده باشيم. هيچ كس نمى‏تواند بگويد ما تنهاييم. حالا ملت است؛ تمام ملت است الآن. الآن جميع ملت ايران ايستاده‏اند در مقابل اين سلطان جائر، اين حاكم جائر. تمام ملت اسلام، تمام ملت ايران قيام كرده‏اند...."

سخنرانى [در جمع ايرانيان مقيم خارج درباره تكليف بودن قيام بر عليه سلطان جائر]
زمان: 18 آذر 1357/ 8 محرّم 1399
مكان: پاريس، نوفل لوشاتو
موضوع: قيام بر عليه سلطان جائر تكليف شرعى الهى است‏
حضار: دانشجويان و ايرانيان مقيم خارج‏
صحیفه نور




در آن راهپیمایی‌ها، علاوه بر شاه، همه‌ی جهان نیز متوجه خواست ملت ایران شد و همین موضوع پیروزی ملت را سرعت بخشید. خواندن سخنان تاریخی امام در این پیام‌ها، نشان می‌دهد که شرایط امروز تا چه حد با شرایط 31 سال پیش متفاوت است و تاریخ چقدر عجیب در معرض تکرار است.

آنچه از این مضامین تاریخی برای امروز به عنوان یک تجربه قابل استفاده است، راهبردهای حضرت امام (س) و هماهنگی خواست‌های مردم است. امروز در جنبش سبز، مردم هماهنگ‌اند؛ آن‌گونه که از قبل از انتخابات ریاست جمهوری، در روز رای گیری و در حوادث پس از آن، به خصوص روزهای 25، 26 و 27 خرداد بودند و همچنین در سرکوب سی‌ام خرداد که حکومت کودتا آن کرد که اگر نگوییم مانند 17 شهریور بود، کمتر هم نبود.

اما برای تکرار عاشورای 57 در روز قدس 88 جای خالی پیام راهبردی امام (س) در آن روزها، به خوبی احساس می‌شود و موسوی تنها کسی است که می‌تواند این جای خالی را پر کند.

امروز از منتخب واقعی ملت ایران و رهبر جنبش سبز، مهندس موسوی، توقع است که آستین همت را بالا بزند و پیامی مبنی بر لزوم راهپیمایی در روز قدس صادر کند. ملت منتظر شنیدن پیام راهبردی منتخب امروز خویش است تا راه سبز امید را امیدوارانه ادامه دهد.