انتقاد شدید خاتمی از مخالفت با لیبرالیسم از پایگاه فاشیسم در همین مملکت، همین متولیان دین، ملاصدرا را تکفیر می‌کردند

سید محمد خاتمی در دیدار با اعضای شورای مرکزی انجمن اسلامی مدرسین دانشگا‌ه‌ها با انتقاد شدید از برداشت‌های کج‌اندیشانه‌ی حاکم، گفت: کسانی به نام مقابله با لیبرالیسم غرب، از پایگاه فاشیسم و ایده‌های توتالیاریسم که آنهم غربی است، می‌خواهند به زور مردم را به راهی که خود راه سعادت می‌دانند ببرند که ما با این برداشت از دین مخالفیم.



به گزارش موج سبز آزادی، در ابتدای این دیدار تعدادی از اعضای شورای مرکزی انجمن، دغدغه‌ها و نگرانی‌های خود را به ویژه در ارتباط با مسائل دانشگاه‌ها ابراز داشتند و سپس رئیس دولت اصلاحات به طرح نقطه نظرات خود پرداخت.

آقای خاتمی با ابراز خوشحالی از دیدار با «دوستان دانشگاهی در ایام ماه مبارک رمضان» گفت:« در این ایام و بخصوص اینکه لیالی قدر هم در پیش است، باید از فرصت استفاده کنیم و بعد معنوی خود را تقویت کنیم. حقیقتاً در این ایام باید طلب هدایت کنیم و فارغ از همه تحلیل‌ها و تلاش‌های جمعی که داریم از حضرت باریتعالی بخواهیم خودش ما را به راهی که صلاح ما و صلاح کشور است هدایت فرماید.»

رئیس‌جمهور سابق کشورمان ادامه داد:«همچنان‌که می‌دانید من همیشه از حکومت سازگار با دین حمایت کرده‌ام و باور دارم که دین ما یعنی اسلام و تشیع با مطالبات و انتظارات روزمان هم می‌تواند سازگار باشد مشروط به آنکه آنرا درست بفهمیم و از ظرفیت‌‌های آن خوب بهره ببریم.»

وی تصریح کرد:«برخلاف آنچه این روزها با دروغ و تهمت و کینه‌توزی گفته می‌شود، من همیشه تلاش کرده‌ام تا از حضور دین در عرصه سیاست دفاع کنم و هنوز هم معتقدم چارچوب‌ها و بنیان‌های نظامی که در انقلاب و با هدایت امام به وجود آوردیم درست و راه‌گشاست و باید خطاهایمان و اشکالاتی را که به وجود آمده و ذاتی آن نیست رفع کنیم.»

رئیس موسسه بین المللی گفتگوی فرهنگها و تمدنها افزود:«جای تأسف است که این روزها اینقدر تلاش می‌کنند تا افراد و نیروهای دلسوز و مدافع اصول و بنیان‌های انقلاب را برانداز نظام معرفی کنند. آنان که بهترین فرصت‌ها را که برای کارآمدی و موفقیت نظام به دست آمده بود از دست داده‌اند و 300 میلیارد دلار سرمایه ملی را با ندانم کاری‌ها از بین می‌برند ولی به استناد اعترافاتی که اساس آنها زیر سؤال است ما را متهم می‌کنند.»

سید محمد خاتمی تاکید کرد:« بله ما با بعضی برداشت‌ها از دین ممکن است مخالف باشیم، ما با خرافه‌گرایی و نیز مقابله با فهم‌های نو مخالفیم.»

وی یادآور شد:«ما شاهد بوده‌ایم که در همین مملکت و نزد بسیاری از همین متولیان دین، آراء ملاصدرا را تخطئه و او را تکفیر می‌کردند و امروز در حوزه‌های علمی- فلسفی، همین آراء مهمترین مبنای کلامی و فکری دینی است و کسانی چون امام، شهید مطهری، آیت الله طباطبایی که همه به آراء و دیدگاه‌های آنها افتخار می‌کنیم در نحله‌ی صدرائی شناخته می‌شوند.»

رئیس جمهور سابق کشورمان با بیان اینکه«وقتی می‌گوییم فکر دین بدین معناست که باید از قبل معنا کنیم که کدام فکر و براساس کدام نظریه»، گفت:« ما حرفمان همین بوده و هست که همواره می‌توان به فکری بهتر و فهمی برتر رسید، مهم این است که میزان و معیارها درست باشد والّا جامعه دینی ما از خلاقیت‌ها و فهم‌های بدیع محروم خواهد شد و دچار جزمی‌گرایی منفی خواهد شد.»

رئیس بنیاد باران ادامه داد:« بعضی‌ها امروز با لیبرالیسم مخالفت می‌‌کنند امّا در این مخالفت رویکرد فاشیستی توتالیتری دارند. در خود غرب، آزادی‌خواهی بسیار زودتر و فراگیرتر از لیبرالیسم مطرح شد و اگر هم رگه‌های تقابل با دین را می‌بینیم بعد از آن تجربه هولناکی بود که به نام دین علیه آزادی و هر اندیشه جدید مطرح شد.»

رئیس موسسه بین المللی گفتگوی فرهنگها و تمدنها تصریح کرد:« مطمئناً غرب در مبانی فکری خود مشکلات بزرگی دارد و ما هم نمی‌توانیم تسلیم و تابع آنها باشیم، باید خود بیاندیشیم البته از تجربه دیگران هم استفاده کنیم ولی حمله به وجهی از تفکر و تجربه غربی با تکیه بر وجه بدتر و خطرناک‌تر آن محکوم است بخصوص که این‌گونه برخورد عین اسلام و انقلاب هم معرفی شود.»

خاتمی یادآور شد:«به هر حال در عرصه حیات اجتماعی ما براساس همان جوهره دینی و اسلام خودمان که در قانون اساسی هم منعکس است مردم را حاکم بر سرنوشت خود می‌شناسیم و این را نیز با خداباوری سازگار می‌دانیم و معتقدیم که خداوند چنین خواسته است.»

رئیس دولت اصلاحات تاکید کرد:« کسانی به نام مقابله با لیبرالیسم غرب، از پایگاه فاشیسم و ایده‌های توتالیاریسم که آنهم غربی است، می‌خواهند به زور مردم را به راهی که خود راه سعادت می‌دانند ببرند که ما با این برداشت از دین مخالفیم.»

وی با اشاره به حوادث بعد از انتخابات گفت:«ما معتقدیم آنها در این انتخابات بزرگترین فرصت که برای نظام اسلامی و کشور فراهم آمده بود ضایع کردند. این انتخابات فرصتی فراهم آورده بود که جوانان و مردمی که از ضعف عملکردها ناراضی شده بودند به صحنه بیایند و با امید به نظام و آینده انتخاب مناسب را انجام دهند این امر می‌توانست بهترین فرصت‌ها برای بازسازی اعتماد و اتحاد جامعه حول محورهای اساسی انقلاب قلمداد شود.»

رئیس جمهور سابق کشورمان همچنین اظهار داشت:«متأسفانه با این کج اندیشی‌ها این برخوردها به وجود آمد و در این ضایعات که جبران آن هم بسیار سخت است همه زیان بردیم و نگرانی این است بعضی‌ها با همین پیش‌داوری‌ها، با دانشگاه‌ها هم برخوردهایی بکنند که عملاً گرایش‌های افراطی و ضد نظام را تقویت کند.»

وی افزود:«در انقلاب فرهنگی سال 58 درحالیکه واقعاً با اتاق‌های جنگ گروهک‌ها و معاندین مواجه بودیم و بسیاری از همین جوانان و فعالان مسلمان هم که امروز متهم به براندازی می‌شوند به نفع انقلاب فعال بودند، اما بعد از رحلت امام (ره) متأسفانه پاره‌ای دیدگاه‌های افراطیون غیر واقع‌بینانه اسلام مطرح شد که جز سرخوردگی نتیجه‌ای نداشت.»

خاتمی با تاکید بر اینکه«ما نگران افراط گرایی‌هایی هستیم که زمینه را برای رادیکالیسم و عبور از همه مرزهای اعتقادی و سیاسی فراهم می‌آورد»، گفت:« به همین دلیل هم به همه دلسوزان هشدار می‌دهیم بیایند تا فرصت‌ها کاملاً از دست نرفته به بازسازی اعتماد عمومی بیاندیشیم و یکبار دیگر اطمینان ایجاد کنیم که در چارچوب همین ساختار می‌توان به رفع اشکالات اقدام کرد.»

وی تصریح کرد:«ما باید بدون برخورد احساسی و واکنش با این افراط‌ گرائی‌ها، ارتباطمان را با همه دلسوزان حفظ کنیم و کوشش کنیم اذهان را نسبت به خطرات این رفتارهای افراطی اقناع کنیم.»

رئیس بنیاد باران ادامه داد:«ما نگران این هستیم که اگر برای جبران این ضایعات، فکری اساسی نشود و نارضایتی‌های موجود با تداوم روش‌های سرکوب‌گرانه ادامه یابد و طی ماه‌های آینده مشکلات و پیامدهای ناکارآمدی‌ها و ضعف عملکردها هم که چشم‌انداز آن به وضوح قابل رؤیت است به شرایط موجود اضافه شود آنگاه زمان برای تجدید نظر و اصلاح امور دیر باشد.»

سید محمد خاتمی خاطر نشان کرد:«ما نگران این خطرها برای کشور، نظام و انقلاب عزیزمان که خون‌های پاک بسیاری برای آن ریخته شده هستیم و برای اصلاح امور هم باید فعال باشیم. انشاالله که خداوند هم نصرت خودش را خواهد داشت.»

گفتنی است، در ابتدای این دیدار، تعدادی از اعضای شورای مرکزی انجمن اسلامی مدرسین دانشگا‌ه‌ها دغدغه‌ها و نگرانی‌های خود را ابراز داشتند که خلاصه‌ی آنها بدین شرح است:

1. به نظر می‌رسد همان جریانی که بر اساس توهم انقلاب مخملی، در انتخابات این برخوردها را به وجود آورد، در ارتباط با دانشگاه‌ها هم بهانه مقابله با آشوب و براندازی، جو سنگین امنیتی به وجود آورند و خود این اقدامات، زمینه را برای حذف منتقدین دلسوز و وفادار نظام به وجود آورد و عملاً میدان را برای فعال شدن نیروهای برانداز فراهم نماید. بعضی قرائن و سوابقی هم که از وزیر پیشنهادی وزارت علوم می‌شناسیم این دغدغه را تشدید می‌کند.

2. بعضی جریان‌ها ساده لوحانه فکر می‌کنند برای مقابله با اعتراضات دانشجویی می‌توانند دانشگاه‌ها را با بهانه‌هایی که خود می‌آفرینند ببندند و حرکت را مهار کنند، غافل از آنکه با این اقدام ممکن است انرژی اعتراض در سایر بخش‌های جامعه را تشدید کنند . میدان را برای افراط‌گریها باز کنند.

3. با این سوء ظن‌ها که در خصوص تعارض اسلام با دانش‌های بشری مطرح می‌شود ممکن است خطر حضور برداشت‌های متحجرانه و غیرعقلانی از دین را در مجامع دانشگاهی تشدید کند و با حذف برداشت‌هایی از دین که جذاب، عقلانی و سازگار با نیازهای دنیای مدرن است، زمینه نوعی دین‌گریزی را در محیط‌های دانشگاهی تقویت کنند.

4. برخلاف اتهامات وارده، محافل علمی و دانشگاهی کشور اساساً هیچ‌گونه رویکرد مثبتی نسبت به امکان وقوع انقلاب مخملی در ایران نداشتند و اشتیاق به تقویت استقلال ملی به ویژه در ابعاد علمی آن قطع وابستگی به بیگانه به صورت جزئی از هنجارهای جامعه علمی و دانشگاهی ما به ویژه طی سال‌های پس از پیروزی انقلاب بوده است. ما نگران آن هستیم که محدودیت‌های جدی رسانه‌ای و تشدید برخوردهای امنیتی، نوعی اقبال اضطراری به بیرون مرزها را تقویت کند و اساساً موجب یأس و شرخوردگی بخشی از نخبگان و جوانان مستعد برای رشد علمی آنها شود. تشدید فضای امنیتی در دانشگاه‌ها و تنگ نظری‌های علمی و معرفتی ممکن است عاملی برای گسترش مهاجرت مغزها به حساب آید که خسارت هنگفت مادی و معنوی آن برای کشور عظیم و عملاً در خدمت منافع بیگانگان است.